Hội chứng Guillain - barré (viêm đa rễ và dây thần kinh cấp tính hay viêm đa rễ và dây tâm thần sau nhiễm khuẩn)...
Hội chứng Guillain - barré (viêm đa rễ và dây tâm thần cấp tính hay viêm đa rễ và dây thần kinh sau nhiễm khuẩn) là 1 bệnh thương tổn tâm thần ngoại biên cấp tính (rễ và dây thần kinh ở tủy sống và dây tâm thần sọ não). Đây là một cấp cứu thần kinh, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân với nguy cơ tử vong do suy hô hấp hoặc sặc phổi do rối loạn chức năng nuốt hoặc thậm chí có thể bị dừng tim do thương tổn dây tâm thần chi phối tim. Mặc dù vậy, lúc qua được quá trình nghiêm trọng, đại gần như các trường hợp đều bình phục hoàn toàn sau 6 tháng - 1 năm, ngoài ra khoảng 10% các trường hợp để lại di chứng về đi lại hoặc cảm giác.
Bệnh thảng hoặc gặp nhưng xẩy ra ở mọi lứa tuổi (tăng dần theo tuổi, dưới 5 tuổi hãn hữu gặp), mọi sắc tộc, cả 2 giới nhưng nam mắc bệnh rộng rãi hơn nữ. Bệnh thường tiến triển đến tự khỏi (nếu qua được giai đoạn nguy hiểm), thảng hoặc lúc tái phát lần 2.
thường ngày, dây tâm thần ngoại biên được chia làm hai loại: mẫu được bao bọc bởi bao Myelin và loại không được bao bọc. Tốc độ dẫn truyền những xung động tâm thần ở loại có bao Myelin tốc độ hơn loại ko mang bao Myelin.
cội nguồn gây bệnh: cỗi nguồn của hội chứng Guillain - Barré chưa rõ nhưng bệnh thường xuất hiện sau nhiễm khuẩn vài ngày hoặc vài tuần (tác nhân thường là vi khuẩn con đường ruột gây viêm dạ dầy - ruột hoặc vi rút), hoặc sau tiêu dùng 1 số cái thuốc (thuốc làm cho tiêu sợi huyết: Streptokinase;…), một số trường hợp bệnh xuất hiện sau can thiệp ngoại khoa. bình thường sau khi bị vi khuẩn hoặc vi rút tiến công, cơ thể sinh ra kháng thể để chống lại tác nhân gây bệnh, nhưng trong trường hợp này kháng thể lại chống lại bao myelin loanh quanh dây tâm thần (gây tiêu hủy Myelin từng đoạn) dẫn đến giảm tốc độ dẫn truyền những xung động tâm thần. vì vậy bệnh được coi là một bệnh tự miễn, không với tính chất gia đình và cũng ko lây nhiễm.
Triệu chứng lâm sàng
thường ngày, bệnh miêu tả bởi cảm giác tê so bì, kiến bò ở ngọn chi, lúc đầu ở chi dưới sau lan lên chi trên, đôi lúc có thể tê ở mặt, triệu chứng thường xuất hiện ở cả 2 bên (có thuộc tính đối xứng). dĩ nhiên bệnh nhân thấy yếu hoặc liệt nâng cao dần hai chân hoặc tứ chi, vận động cạnh tranh, nhưng ko rối loạn đại tiểu luôn thể. cùng lúc bệnh nhân thấy đau mình mẩy hoặc đau những bắp cơ, liệt dây VII ngoại biên (liệt mặt ngoại biên) hai bên (hai mắt nhắm không kín, ko nhe răng hay thổi lửa được, ăn uống hay bị v•i), trường hợp nặng bệnh nhân thấy khó nuốt, uống nước sặc, dĩ nhiên không ho khạc được, khó thở, rối loạn nhịp tim => nguy cơ tử vong cao.
giả dụ bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng trên cần đưa ngay tới khám tại các chuyên khoa tâm thần hoặc khoa hồi sức cấp cứu để được điều trị kịp thời, giảm nguy cơ tử vong và di chứng.
Tại bệnh viện, bệnh nhân được khám xét tỉ mỉ và làm 1 số xét nghiệm chuyên khoa như chọc dò tủy sống, ghi điện cơ đồ. Đây là hai xét nghiệm cấp thiết giúp chẩn đoán xác định hội chứng Guillain - Barré. Trong trường hợp điển hình, xét nghiệm dịch n•o tủy thấy tăng Protein còn tế bào thông thường, tuy nhiên giả dụ Protein bình thường ở công đoạn đầu của bệnh cũng ko cái trừ hội chứng Guillain - Barré (cần khiến lại lần hai); Kết quả ghi điện cơ thấy hình ảnh giảm tốc độ dẫn truyền thần kinh (chứng tỏ sở hữu tổn thương mất Myelin). ngoài ra bệnh nhân cần làm các xét nghiệm khác như công thức máu; sinh hóa máu; chụp phổi; siêu thanh ổ bụng; xét nghiệm nước giải …
Điều trị hội chứng Guillain - Barré như thế nào ?
Nhập viện điều trị để theo dõi tiến triển của liệt di chuyển. dự phòng và phát hiện sớm liệt cơ hầu họng và cơ hô hấp. điều trị càng sớm càng phải chăng (2 tuần đầu) giúp cho hồi phục nhanh, nhất là trong các trường hợp nặng. Bên cạn chậm tiến độ cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng, dễ tiêu : hai.600 calo/ngày; Bù nước điện giải; Tập hồi phục chức năng đi lại tránh teo cơ cứng khớp, massage mặt (nếu mang liệt mặt), trăn trở chống loét, vỗ rung phổi, tập thở…
Bs: Khúc Thị Nhẹn